Een groot deel van het beheren van de ondergrond is een wettelijke taak. We voeren enkele grote projecten uit en monitoren saneringen conform het Gebiedsplan Gebiedsgericht Grondwaterbeheer.
Regie op de ondergrond
We signaleren een toenemend ruimtetekort in de ondergrond door nieuwe opgaven zoals klimaatadaptatie en energietransitie. Gevolgen zijn het niet behalen van ambities in projecten, hogere kosten in de voorbereiding en beheer, en vertraging in de uitvoering. Daarom kijken we hoe de regie verbeterd kan worden en hebben we stappen gezet richting een Visie op de Ondergrond.
Nedereindse Plas
De saneringswerkzaamheden aan de noordelijke oever van de westelijke plas zijn afgerond. We hebben het terrein weer voor het publiek toegankelijk gemaakt. De gemeenteraad (eigenaar en saneerder) heeft het saneringsvoorstel (monitoring) voor de oostelijke plas behandeld en ter instemming aan het bevoegd gezag voorgelegd. In 2021 is een pilot opgestart waarmee we onderzoeken of het water dat uit de stortheuvels komt gereinigd kan worden met een nieuwe, biologische, duurzame zuivering die de oude waterzuivering vervangt. In 2021 is vervolgonderzoek gestart naar de mogelijkheden om de westelijke oever van de westelijke plas van de Nedereindse Plas te stabiliseren. Deze oever is in het verleden te steil afgegraven tijdens de ontgronding voor zandwinning.
Griftpark
Met nazorgmaatregelen in het Griftpark voorkomen we dat verontreinigende stoffen zich kunnen verspreiden. Het wetenschappelijk onderzoek Bestparc I, naar de stimulering van de afbraak van verontreiniging door bacteriën, is voortgezet. Voor het vervolgonderzoek Bestparc II heeft het Rijk middelen beschikbaar gesteld. Gedurende het jaar is in het kader van de nazorg regulier en groot onderhoud aan de saneringssystemen uitgevoerd. Er is 2 miljoen euro vanuit het Rijk toegekend voor de nazorg (2022-2024) en voor een pilot om pure teerproducten uit de bodem van het Griftpark te pompen en te analyseren. Teer zorgt voor afgifte van verontreinigende stoffen aan het grondwater..
Monitoringslocaties Gebiedsplan Gebiedsgericht Grondwaterbeheer
In 2021 is voor de locatie Atoomweg-Reactorweg ingestemd met een saneringsplan (grondwatermonitoring). De monitoringsplannen voor grondwaterverontreiniging bij de Jutfaseweg 226 en de Amsterdamsestraatweg zijn bijna klaar.
Bodemenergie
Op stadsniveau is een analyse gemaakt van de potentiële vraag en beschikbare capaciteit van bodemenergie. De toepassing van bodemenergie is in verschillende gebiedsontwikkelingen gevolgd, en in enkele gevallen bijgestuurd. Voor het Beursgebied is het Bodemenergieplan aangepast zodat we kunnen sturen op een collectief systeem. In dit gebied wordt een proefproject op het gebied van warmtekoudeopslag in het tweede watervoerende pakket voorbereid.
Aanpak lood in de bodem
Vanuit het Rijk zijn middelen toegekend om de loodproblematiek aan te pakken. De sanering van tuinen in Oudwijk is begin 2021 uitgevoerd. Na onderzoek op 133 speellocaties in 2020 bleek dat op vier locaties een te hoog loodgehalte aanwezig was in de bovengrond. Deze vier locaties zijn in 2021 gesaneerd. Er is verontreinigde grond verwijderd en plaatselijk is ook een vlonderconstructie of bestrating aangebracht.
Nieuwe stoffen
Er is bodemonderzoek uitgevoerd naar de aanwezigheid en verspreiding van PFAS in de bodem in Utrecht. Op twee locaties (Sartreweg en Münsterlaan) hebben we veroorzakers van de vervuiling aangeschreven om de PFAS-verontreiniging in de bodem op te ruimen. Ook hebben we onderzoek gedaan naar overige niet-genormeerde stoffen in de grond en het grondwater in de gemeente Utrecht.
Corona
De coronamaatregelen hadden geen gevolgen voor de uitvoering van dit programma.