Bereikbaarheid

De stad Utrecht heeft een toenemende aantrekkingskracht op mensen en bedrijven. Er gaan steeds meer mensen wonen en werken in en rond Utrecht, en ook het aantal bezoekers blijft stijgen. Door deze groei is er een groeiende mobiliteitsvraag.
Ruimte wordt schaars, het wordt steeds drukker op straat. Meer Utrechters verplaatsen zich binnen de stad. Ook het verkeer van en naar Utrecht groeit. Als belangrijk onderdeel van een gezond stedelijk leven voor iedereen, kiezen we vooral voor vervoer dat weinig ruimte inneemt: lopen, fietsen en openbaar vervoer. Dit is een voorwaarde voor een gezonde groei en een aantrekkelijke ruimtelijke ontwikkeling van de stad, die we nastreven met de Ruimtelijke Strategie Utrecht.
We werken samen met bewoners, andere overheden, ondernemers en andere betrokkenen in de stad aan de omslag naar een aantrekkelijk en duurzaam mobiliteitssysteem. We brengen de behoeften van gebruikers van de openbare ruimte en de mobiliteitsbehoefte – bereikbaarheid voor iedereen - met elkaar in evenwicht. In verschillende nota’s en plannen werken we uit hoe we Utrecht gezond bereikbaar maken en houden (www.utrecht.nl/verkeer ).

Het Mobiliteitsplan 2040, omschrijft de netwerken voor voetganger, fiets, openbaar vervoer en auto, hoe we om willen gaan met parkeren en inzetten op verandering van reisgedrag. Door slim te bestemmen versterken we de relatie tussen (benodigde investeringen in) duurzame mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen (Merwedekanaalzone, Stationsgebied, de nog te realiseren locaties in Leidsche Rijn; wonen en werken bij OV-knooppunten). De vastgestelde parkeervisie beschrijft hoe Utrecht het parkeren van auto’s en fietsen in een gezonde, aantrekkelijke en bereikbare stad gaat organiseren. De parkeervisie sluit daarmee aan bij het Mobiliteitsplan 2040. Om te volgen hoe de mobiliteit in de stad zich ontwikkelt en of we op de goede weg zijn, brengen we jaarlijks de monitor mobiliteitsplan uit.
Veel maatregelen waarmee Utrecht invulling geeft aan het Mobiliteitsplan, komen samen in het Meerjarenprogramma Bereikbaarheid (MPB). Het betreft grote infrastructurele projecten, herinrichtingen van bestaande wegen, maar ook vele kleinere maatregelen. Deze voeren we uit rond de thema’s Voetganger, Fiets, Verkeersveiligheid, Verkeer- en Mobiliteitsmanagement en Parkeren. Bij de programmering van deze maatregelen benutten we zo veel mogelijk kansen op werk met werk (bijvoorbeeld onderhoudswerkzaamheden, groenprogramma en klimaatadaptatie). De actuele stand van het MPB staat in het Meerjarenperspectief Ruimte 2020. Met de voortgangsrapportage programma bereikbaarheid geven we twee keer per jaar een meerjarig overzicht van de geprogrammeerde projecten.

Raadstoets
In de raadstoets programma bereikbaarheid (21/M146) heeft de raad aanbevelingen gedaan voor de verbetering van het programma bereikbaarheid in de P&C-documenten.
Het merendeel van de aanbevelingen zijn overgenomen en onder andere zichtbaar in de jaarrekening 2021. Eén van de aanbeveling was om te kijken naar de afgrenzing van de programma’s bereikbaarheid en ruimtelijke ontwikkeling. Door de financiële systematiek kunnen we hier geen aanpassingen aan doen. We voeren namelijk ook mobiliteitsprojecten en -maatregelen uit buiten de financiële systematiek van het programma bereikbaarheid, zoals de herinrichting Lombokplein en de duurzame mobiliteitshub. Deze projecten worden gefinancierd vanuit de grondexploitaties en worden hierdoor inhoudelijk en financieel in deze jaarstukken verantwoord binnen het programma Ruimtelijke ontwikkeling, Wonen en Erfgoed.

Bij de komende eerste bestuursrapportage doen wij een voorstel voor het aanpassen van de doelenboom en de indicatoren. Daarnaast zullen wij op basis van de doorontwikkeling van de Monitor Mobiliteitsplan komende jaren voorstellen doen voor de aanscherping van de indicatoren in de P&C documenten. De aanpassingen van de financiële systematiek zijn onderdeel van de herziening van de Nota waarderen, activeren en afschrijven van vaste activa (WAAVA). Voor de opvolging van de volledige aanbevelingen verwijzen wij naar de raadsbrief van 15 februari 2022.

Een deel van de maatregelen die bijdragen aan de mobiliteitsambitie vallen echter buiten de financiële systematiek van het programma bereikbaarheid, zoals de herinrichting Lombokplein en de duurzame mobiliteitshub. Deze projecten worden gefinancierd vanuit de grondexploitaties en worden hierdoor inhoudelijk en financieel in deze jaarstukken verantwoord binnen het programma Ruimtelijke ontwikkeling, Wonen en Erfgoed.

U Ned
In 2021 zijn vervolgstappen gezet in alle sporen van U Ned. We hebben de bereikbaarheidsopgave tot 2030 scherper in beeld gebracht en maatregelenpakketten gemaakt. Voor de metropoolpoorten Leidsche Rijn/Zuilen, Lunetten-Koningsweg/USP en de A12-zone hebben we, nog in varianten/bandbreedtes, in beeld gebracht welke mate van verstedelijking mogelijk is en onder welke condities. En voor de mobiliteitsstrategie hebben we gezamenlijke doelen en een beoordelingskader opgesteld en is een analyse van de opgave gemaakt. Ook op de Korte Termijn Aanpak (KTA) hebben we stappen gezet door de vaststelling van het No regret pakket (Fiets route om de Zuid, Fietsroute om de Noord, OV-verbeteringen op de Europalaan Zuid en de Kardinaal de Jongweg), een analyse met maatregelen voor de belangrijkste woningbouw-  en werklocaties in het kader van de 'Aanpak 2030' (zoals fijnmazig fietsnetwerk Zuidwest, Demkabrug en fietstunnel Boorstraat), en een verkenning naar de regiohubs in de regionale parkeerstrategie.  

Doelenboom

Bovenstaande tabel geeft een overzicht van het saldo van baten en lasten per prestatiedoelstelling voor het hele programma weer. In dit overzicht zijn de reserves opgenomen.