Ondersteuning op maat

In het programma 'Ondersteuning op maat' staan twee hoofddoelstellingen centraal:
Jeugd: Kinderen in de stad groeien gezond en veilig op en kunnen zich daarbij maximaal ontwikkelen en ontplooien en
Maatschappelijke ondersteuning: In Utrecht kan iedereen meedoen en als inwoners het niet zelfstandig kunnen krijgen zij daarbij de zorg en ondersteuning dichtbij en op maat.

Kinderen in de stad groeien gezond en veilig op en kunnen zich daarbij maximaal ontwikkelen en ontplooien
In Utrecht zetten we in 2021, net als voorgaande jaren, belangrijke stappen om voor jeugd te komen tot een passend en eenvoudig zorglandschap zonder schotten. Voor onze jeugdigen en gezinnen betekent dit dat de weg naar hulp gemakkelijker is geworden, we jeugdigen en gezinnen meer in hun eigen leefomgeving helpen, de hulp beter aansluit bij hun wensen en behoeften en het dagelijks leven wordt versterkt. Om dit te realiseren werkten we samen met onze partners binnen jeugdhulp, onderwijs, opvang, wonen, W&I, JGZ, welzijn, sport en andere partners in de sociale basis.

Ook in Utrecht stond het tijdig bieden van jeugdhulp onder druk. Dit kwam door de impact van corona op kinderen en gezinnen. De druk op professionals bij buurtteams, KOOS en Spoor030 nam verder toe. Er kwamen meer urgente zorgvragen binnen: 25% van de zorgvragen bij KOOS en Spoor030 was een crisissituatie die zij met voorrang oppakten. Ook kwamen er meer zorgvragen die om intensievere ondersteuning vroegen. Hierdoor duurden trajecten langer en werden er minder trajecten afgerond. Gevolg hiervan was minder ruimte om nieuw aangemelde kinderen ondersteuning te bieden.

In 2021 concludeerde een arbitragecommissie dat het Rijk gemeenten moet compenseren voor uitvoering van de wettelijke taken. Ook concludeerde de commissie dat gemeenten en Rijk een hervormingsagenda moeten opstellen zodat met financiële middelen en maatregelen een duurzaam houdbaar jeugdhulpstelsel ontstaat. Zowel wijzelf als onze partners leverden aan diverse tafels input.

Enkele voorbeelden van de inzet op het tijdig bieden van passende hulp en ondersteuning:

• De expertisenetwerken Flevoland-Utrecht zijn actief conform de programmabegroting.
• Innovatielabs: zie Kansrijke start in het programma Volksgezondheid.
• De pilot dak- en thuisloze jongeren liep van 2019 tot en met 2021. In plaats van het oorspronkelijke doel van 30 casussen bespraken we meer dan 80 vastzittende casussen. We hebben in de afgelopen twee jaar goed gezien wat werkt en nemen deze lessen nu actief mee in onder andere de aanpak jongvolwassenen.
• Kinderrechten en jeugdparticipatie: de kinderrechten hebben we verder versterkt (zie raadsbrief stand van zaken Impuls kinderrechtenstad ).
• Met extra incidentele rijksmiddelen is de pilot ketenversnelling in de jeugdbescherming afgerond (en opgevolgd door de proeftuin jeugd- en gezinsbescherming, zie prestatiedoelstelling 1.1.3). Daarnaast zetten we deze middelen in voor bijvoorbeeld de ondersteuning van de huisartsenpraktijken door gezinswerkers van de buurtteams (zie prestatiedoelstelling 1.1.1.) en voor innovatielabs (zie programma Volksgezondheid). Ook startte het wooninitiatief voor jongeren op de Maliebaan (voorheen bekend als ‘De Linde’, zie brief ).

• We hebben de middelen voor versneld vernieuwen (maatregelpakket 2 bestaanszekerheid) ingezet op vernieuwende aanpakken en betere samenwerking tussen partners om zo de zorg en ondersteuning te verbeteren, specifiek voor kwetsbare groepen die negatieve effecten ervaren door corona en de coronamaatregelen. Zo boden zorg-en sportaanbieders samen sporten voor kwetsbare jongeren gezinnen en eenzame ouderen. Ook hebben we de middelen ingezet om tijdig specialistische jeugdhulp en de individuele begeleiding (Wmo) te bieden (zie Raadsbrief Voortgang versneld vernieuwen)

In Utrecht kan iedereen meedoen en als inwoners het niet zelfstandig kunnen krijgen zij daarbij de zorg en ondersteuning dichtbij en op maat
In 2021 ging het met veel inwoners van Utrecht goed maar er is ook een groot aantal inwoners dat zorg en ondersteuning nodig heeft om mee te kunnen doen. Als gevolg van corona, de toenemende vergrijzing, de beweging van wonen in een instelling naar wonen met ondersteuning in een thuissituatie en de groei van de stad zagen we het aantal mensen dat een beroep doet op zorg en ondersteuning groeien. Ook zien we duidelijke effecten van veranderingen in aanpalende wetten zoals de Zvw, de Wlz en het abonnementstarief.

Voor goede zorg en ondersteuning op maat hebben we in 2021 stappen gezet. Niet alleen binnen het sociaal domein maar ook met aanpalende terreinen als veiligheid, wonen en de medisch zorg. Voor 2021 waren de belangrijkste speerpunten:

• In 2021 werd het multidisciplinaire Stadsteam Back Up (voor jongvolwassenen en volwassenen) uitgevoerd door één onafhankelijke organisatie, de Buurtteamorganisatie Sociaal.
• Voor Hulp bij het Huishouden is in 2021, via een dialooggerichte aanbesteding, een nieuw contract afgesloten met vier partijen die de hulp bij het huishouden in de stad gaan vormgeven.
• De werkwijze uit de pilot Wvggz is regulier geworden.
• De inburgeringswet die in 2021 zou ingaan is uitgesteld tot 1 januari 2022.
• We hebben zorggedragen voor een goede overgang van Wmo-cliënten naar de Wlz en bereiden ons voor op de overgang van verantwoordelijkheden rond beschermd wonen naar de regiogemeenten.
• Met Living Lab zijn 127 woonplekken gerealiseerd voor inwoners die dakloos zijn of dakloos dreigden te worden.
• Het Plan van Aanpak huisvesting kwetsbare doelgroepen is verder geïmplementeerd. Binnen de extreme krapte van de huidige woningmarkt, is zoveel mogelijk woonruimte gecreëerd voor kwetsbare doelgroepen.

Doelenboom

Bovenstaande tabel geeft een overzicht van het saldo van baten en lasten per prestatiedoelstelling voor het hele programma weer. In dit overzicht zijn de reserves opgenomen.